วิชาประวัติศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5: หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 เรื่อง อาณาจักรอยุธยา

รหัส-ชื่อรายวิชา ส 151 £ £ กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม: ประวัติศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ภาคเรียนที่ 2 เวลา 7 ชั่วโมง

ผู้สอน นายนริศ ศรวณีย์ โรงเรียนวัดสรรเพชญ (ทวีวิทยาคม)

มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด

มาตรฐานการเรียนรู้

มาตรฐาน ส 4.3 เข้าใจความเป็นมาของชาติไทย วัฒนธรรม ภูมิปัญญาไทย มีความรัก ความภูมิใจและธำรงความเป็นไทย

ตัวชี้วัด

มฐ.ส 4.3 ป.5/1 อธิบายพัฒนาการของอาณาจักรอยุธยาและธนบุรีโดยสังเขป

มฐ.ส 4.3 ป.5/2 อธิบายปัจจัยที่ส่งเสริมความเจริญรุ่งเรืองทางเศรษฐกิจ และการปกครองของอาณาจักรอยุธยา

มฐ.ส 4.3 ป.5/3 บอกประวัติและผลงานของบุคคลสำคัญสมัยอยุธยาและธนบุรีที่น่าภาคภูมิใจ

มฐ.ส 4.3 ป.5/4 อธิบายภูมิปัญญาไทยที่สำคัญสมัยอยุธยาและธนบุรีที่น่าภาคภูมิใจและควรค่าแก่การอนุรักษ์ไว้

สาระสำคัญ

อยุธยาเป็นเมืองหลวงในประวัติศาสตร์ชาติไทย มีความเจริญรุ่งเรืองทางด้านการเมือง

การปกครอง เศรษฐกิจ สังคม และได้สืบทอดภูมิปัญญาให้แก่ลูกหลานไทยได้สืบต่อจนถึงปัจจุบัน

สาระการเรียนรู้

ความรู้

1. พัฒนาการของอาณาจักรอยุธยา

2. ประวัติและผลงานของบุคคลสำคัญในสมัยอยุธยา

3. ภูมิปัญญาไทยสมัยอยุธยา

ทักษะ/กระบวนการ/กระบวนการคิด

การจำแนก การสังเคราะห์ การให้เหตุผล การจัดระบบความคิดเป็นแผนภาพ

การสรุปความรู้

คุณลักษณะอันพึงประสงค์

รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ รักความเป็นไทย มีวินัย ใฝ่เรียนรู้

ชิ้นงานหรือภาระงาน (หลักฐาน ร่องรอยแสดงความรู้)

1. ใบงานที่ 6 พัฒนาการด้านการเมืองการปกครองของอาณาจักรอยุธยา

2. ใบงานที่ 7 ปัจจัยที่ส่งเสริมความเจริญรุ่งเรืองทางด้านการปกครอง และเศรษฐกิจของอยุธยา

3. ใบงานที่ 8 ประวัติและผลงานของบุคคลสำคัญในสมัยอยุธยา

4. ใบงานที่ 9 ภูมิปัญญาไทยสมัยอยุธยา

การประเมินผล

ใบงานที่ 6 พัฒนาการด้านการเมืองการปกครองของอาณาจักรอยุธยา

เกณฑ์การประเมิน	ระดับคะแนน
เกณฑ์การประเมิน	4 (10 คะแนน)	3 (9 คะแนน)	2 (7-8 คะแนน)	1 (5-6 คะแนน)
การจัดเรียงลำดับเหตุการณ์พัฒนาการด้านการปกครองของอาณาจักรอยุธยาและเขียนอธิบายสรุป	การจัดเรียงลำดับเหตุการณ์พัฒนาการด้านการปกครองของอาณาจักรอยุธยาและเขียนอธิบายสรุป ได้ สัมพันธ์เชื่อมโยงถูกต้องครบทุกข้อ และเขียนอธิบายสัมพันธ์เชื่อมโยงกันอย่างเป็นเหตุเป็นผลอย่างชัดเจน	การจัดเรียงลำดับเหตุการณ์พัฒนาการด้านการปกครองของอาณาจักรอยุธยาและเขียนอธิบายสรุป ได้สัมพันธ์เชื่อมโยงถูกต้องครบทุกข้อ และเขียนอธิบายอย่างเป็นเหตุเป็นผลพอเข้าใจ	การจัดเรียงลำดับเหตุการณ์พัฒนาการด้านการปกครองของอาณาจักรอยุธยาและเขียนอธิบายสรุป ได้ สัมพันธ์ เชื่อมโยงกัน แต่ไม่ถูกต้องครบทุกข้อและอธิบายได้พอเข้าใจ	การจัดเรียงลำดับเหตุการณ์พัฒนาการด้านการปกครองของอาณาจักรอยุธยาและเขียนอธิบายสรุป ได้ สัมพันธ์เชื่อมโยงกันแต่ไม่ถูกต้องครบทุกข้อและเขียนอธิบายได้ไม่ชัดเจน

ใบงานที่ 7 ปัจจัยที่ส่งเสริมความเจริญรุ่งเรืองทางด้านการเมืองการปกครองและเศรษฐกิจของอยุธยา

เกณฑ์การประเมิน	ระดับคะแนน
เกณฑ์การประเมิน	4 (10 คะแนน)	3 (9 คะแนน)	2 (7-8 คะแนน)	1 (5-6 คะแนน)
เขียนอธิบายหรือสรุปปัจจัยที่ส่งเสริมความเจริญรุ่งเรืองทางด้านการเมืองการปกครองและเศรษฐกิจ ของอยุธยา	เขียนอธิบายหรือสรุปปัจจัยที่ส่งเสริมความเจริญรุ่งเรืองทางด้านการเมืองการปกครองและเศรษฐกิจของอยุธยา ได้ สัมพันธ์เชื่อมโยงให้เห็นเป็นภาพรวมแสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์กับลักษณะพื้นที่ทาง ภูมิประเทศและผู้คนอย่างชัดเจน	เขียนอธิบายหรือสรุปปัจจัยที่ส่งเสริมความเจริญรุ่งเรืองทางด้านการเมืองการปกครองและเศรษฐกิจของอยุธยา ได้ มีการจำแนกข้อมูล แสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์กันอย่างเป็นเหตุเป็นผล	เขียนอธิบายหรือสรุปปัจจัยที่ส่งเสริมความเจริญรุ่งเรืองทางด้านการเมืองการปกครองและเศรษฐกิจของอยุธยา ได้สอดคล้องกับข้อมูล มีการเขียนขยายความ และยกตัวอย่าง ให้เข้าใจง่าย	เขียนอธิบายหรือ สรุปปัจจัยที่ส่งเสริมความเจริญรุ่งเรืองทางด้านการเมืองการปกครองและเศรษฐกิจของอยุธยาได้ แต่ยัง ไม่สอดคล้องกับข้อมูลเขียนตามข้อมูลที่อ่านไม่มีการอธิบายเพิ่ม เติม

ใบงานที่ 8 ประวัติและผลงานของบุคคลสำคัญในสมัยอยุธยา

เกณฑ์การประเมิน	ระดับคะแนน
เกณฑ์การประเมิน	4 (10 คะแนน)	3 (9 คะแนน)	2 (7-8 คะแนน)	1 (5-6 คะแนน)
เขียนอธิบายหรือสรุปประวัติและผลงานของบุคคลสำคัญในสมัยอยุธยา	เขียนอธิบายหรือสรุปประวัติและผลงานของบุคคลสำคัญในสมัยอยุธยา ได้สัมพันธ์เชื่อมโยงให้เห็นเป็นภาพรวม แสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์กับตนเองและผู้อื่น	เขียนอธิบายหรือสรุปประวัติและผลงานของบุคคลสำคัญในสมัยอยุธยาได้ มีการจำแนกข้อมูล อธิบายแสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์กับตนเองอย่างเป็นเหตุเป็นผล	เขียนอธิบายหรือสรุปประวัติและผลงานของบุคคลสำคัญในสมัยอยุธยาได้สอดคล้องกับข้อมูล มีการเขียนขยายความ และยกตัวอย่างเพิ่มเติมให้เข้าใจง่าย	เขียนอธิบายหรือสรุปประวัติและผลงานของบุคคลสำคัญในสมัยอยุธยาได้ แต่ยังไม่สอดคล้องกับข้อมูลเขียนตามข้อมูลที่อ่านไม่มีการอธิบายเพิ่มเติม

ใบงานที่ 9 ภูมิปัญญาไทยสมัยอยุธยา

เกณฑ์การประเมิน	ระดับคะแนน
เกณฑ์การประเมิน	4 (10 คะแนน)	3 (9 คะแนน)	2 (7-8 คะแนน)	1 (5-6 คะแนน)
เขียนอธิบายหรือสรุปภูมิปัญญาไทยสมัยอยุธยาที่ตนเองภาคภูมิใจและนำเสนอแนวทางอนุรักษ์	เขียนอธิบายหรือสรุปภูมิปัญญาไทยสมัยอยุธยาที่ตนเองภาคภูมิใจและนำเสนอแนวทางอนุรักษ์ ได้สัมพันธ์เชื่อมโยงให้เห็นเป็นภาพรวม แสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์กับตนเองและผู้อื่น	เขียนอธิบายหรือสรุปภูมิปัญญาไทยสมัยอยุธยาที่ตนเองภาคภูมิใจและนำเสนอแนวทางอนุรักษ์ได้ มีการจำแนกข้อมูล แสดงให้เห็นถึงความ สัมพันธ์กับตนเองอย่างเป็นเหตุเป็นผล	เขียนอธิบายหรือ สรุปภูมิปัญญาไทยสมัยอยุธยาที่ตนเองภาคภูมิใจและนำเสนอแนวทางอนุรักษ์ ได้สอดคล้องกับข้อมูล มีการเขียนขยายความยกตัวอย่างเพิ่มเติมให้เข้าใจง่าย	เขียนอธิบายหรือสรุปภูมิปัญญาไทยสมัยอยุธยาที่ตนเองภาคภูมิใจและนำเสนอแนวทางอนุรักษ์ ได้ แต่ยังไม่สอดคล้องกับข้อมูลเขียนตามข้อมูลที่อ่านไม่มีการอธิบายเพิ่มเติม

การจัดกิจกรรมการเรียนรู้

1. ครูนำแผนผังเมืองอยุธยามาให้นักเรียนร่วมกันศึกษา จากนั้นให้นักเรียนร่วมกันแสดงความคิดเห็น

2. ให้นักเรียนร่วมกันศึกษาประวัติการสถาปนาอาณาจักรอยุธยาโดยครูใช้คำถามให้นักเรียนร่วมกันสนทนา

3. ให้นักเรียนร่วมกันสนทนาเกี่ยวกับพระมหากษัตริย์ที่ทรงปกครองในสมัยอยุธยา แล้วศึกษาการปกรองในสมัยอยุธยาโดยครูใช้คำถามให้นักเรียนร่วมกันสนทนา และจัดทำบัตรคำจตุสดมภ์ ให้นักเรียนศึกษาเปรียบเทียบกับการปกครองในสมัยปัจจุบัน

4. ครูแสดงแผนภาพการปกครองส่วนหัวเมืองในสมัยอยุธยาตอนต้นบนกระดานให้นักเรียนดู และศึกษาเปรียบเทียบกับการปกครองในสมัยอยุธยาตอนกลาง และศึกษาการปกครองสมัยอยุธยาตอนปลาย

5. ให้นักเรียนร่วมกันศึกษาถึงพัฒนาการทางด้านเศรษฐกิจของกรุงศรีอยุธยา โดยครูใช้คำถามให้นักเรียนร่วมกันสนทนา

6. ให้นักเรียนแบ่งกลุ่มศึกษาปัจจัยที่ส่งเสริมความเจริญรุ่งเรืองทางด้านการเมือง การปกครองและเศรษฐกิจของอาณาจักรอยุธยา โดยให้แต่ละกลุ่มเขียนบันทึก แล้วออกนำเสนอหน้าชั้นเรียนจบแล้วร่วมกันสรุปความรู้เป็นแผนภาพบนกระดาน

7. ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม ศึกษา และนำเสนอประวัติและผลงานของบุคคลสำคัญในสมัยอยุธยา ดังนี้

7.1 ประวัติและผลงานของสมเด็จพระรามาธิบดีที่ 1 (พระเจ้าอู่ทอง)

7.2 ประวัติและผลงานของสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ

7.3 ประวัติและผลงานของสมเด็จพระนเรศวรมหาราช

7.4 ประวัติและผลงานของสมเด็จพระนารายณ์มหาราช

จบการนำเสนอครูและนักเรียนร่วมกันสรุปประวัติและผลงานของพระมหากษัตริย์ กรุงศรีอยุธยาเป็นแผนภาพบนกระดาน

8. ครูนำแถบประโยคคำขวัญของจังหวัดพระนครศรีอยุธยามาติดบนกระดานให้นักเรียนร่วมกันอ่าน และร่วมกันสนทนา จากนั้นแบ่งกลุ่มศึกษาภูมิปัญญาไทยสมัยอยุธยา บันทึกและ
ออกนำเสนอหน้าชั้นเรียน และเสนอแนวทางอนุรักษ์ภูมิปัญญาไทย

สื่อการเรียนรู้

1. ภาพแผนผังกรุงศรีอยุธยา